MÜLKİYET - MİLKİYET Arapça'da (M-L-K) kökünden gelen kelime hem mülk ,hem de milk olarak okunmaktadır. Mülk daha ziyade siyasî iktidar ve hüküm koyma manasına kullanılmıştır.(1)"Lehû'l Mülk" (mülk O'nundur, bununla "Hüküm koyma" hakkı kasdedilir. Kur'ân-ı Kerîm'de "Davud (a.s) kıssası" beyan buyurulurken: "Onun nıülkünü de kuvvetlendirdik. Ona hikmet ve fasl-ı hitab verdik"(2) buyurulmaktadır. Müfessirler bu âyet-i kerimedeki "mülk" ten maksadın siyasî güç, zafer ve büyük ordular olduğunu kaydetmektedirler.(3) Esasen mülkün Allahû Teâla (cc)'ya ait olduğunu beyan buyuran ayet-i kerimelerin tamamında kasdın hüküm koyma olduğu hususunda müfessirler ittifak halindedirler.Milk kelimesi ise, daha ziyade mala sahip olma manasına kullanılmıştır. Ancak Türkçe'de mülkiyet, saltanat manasına kullanıldığı için fazla yaygınlaşmamıştır. Osmanlı döneminde sultanlara "Allah mülkünüzü daim kılsın" şeklinde dua etmek âdet haline dönüşmüştür. Günümüzde siyasî iktidar manasındaki "mülkiyet" ile, mala sahip olma manasında kullanılan "milkiyet" kavramları birbirine karışmıştır. Genellikle "mülkiyet" kullanılır.Şimdi milkiyet kavramı üzerinde duralım. İmam-ı Kasani; milkiyet, tasarrufa konu olabilen mal-ı mütekavvim üzerinde, tasarrufta bulunabilmek için Şâri'nin (Allah ve Rasûlünün) bahşetmiş olduğu yetki ve iktidardır"(4) tarifini esas almış. İbn-i Hümam Fethû' l-Kadir isimli eserinde: "Mülkiyet, bir mani bulunmadıkça doğrudan doğruya kullanılabilen şer'i şerifin bahşettiği yetki ve iktidardır"(5) hükmünü zikrediyor. Dikkat edilirse her iki tarifte de; milkiyet'in teşekkülü için şer'i şerifin bahşetmiş olduğu yetki ve iktidarın bulunması şart görülmektedir. Bu noktada "haram, milke konu olur mu?" sualine cevap bulmak mecburiyetindeyiz.Resûl-i Ekrem (sav): "Gerçekten Allahû Teâla (cc) şarabı haram kılmıştır. Şimdi kimin elinde ondan bir şey olduğu halde bu hüküm kendisine ulaşırsa, artık onu ne içsin ne de satsın"(6) emrini verdiği bilinmektedir. Bunu duyan sahabe-i kiram elleri altında bulunan bütün şarapları döktükleri mütevatir haberlerle sabittir. Yine Resûl-i Ekrem (sav)'in şarapla ilgili olarak: "İçilmesini haram kılan Allahû Teâla (cc) alışşini de (ticaretini de) haram kılmıştır"(7) diyerek, şarabın, milk olamıyacağı konusunda ittifak halindedirler. Dolayısıyla "haram" kat'iyyen milkiyete konu değildir. Haram yolla zengin olan bir kimse zekât veremiyeceği gibi, bu kazancıyla hacca da gidemez. Alauddin el-Haskafi ed-Dürrü' l Muhtar isimli eserinde "Hacc" bahsinin hemen girişinde "haram malla hacca gitmek haramdır" hükmünü zikreder. İslâm dininde haram yolla elde edilen milkiyet kabul edilmemiştir.
